در آزمایشگاهها بسیاری از ظروف و وسایل آزمایشگاهی از جنس شیشه ساخته می شوند ؛ دلیل این امر استحکام ، شفافیت ، تحمل گرمایی ، قابلیت شستشوی آسان و قابلیت استریل شدن شیشه آلات آزمایشگاهی می باشد البته شیشه آلات آزمایشگاهی از نظر جنس در انواع مختلفی تولید می شوند که از مهم ترین آنها می توان به شیشه soda-lime ، شیشه بروسیلیکات ، شیشه آکریلیک ، شیشه شکری ] شیشه isinglass ، و آلومینیوم اکسی نیتریل اشاره کرد.
بیشتر شیشه غیر آلی از سیلیکا ساخته می شود و نقطه ذوب سیلیکای خالص (sio2) با ویسکوزیته ی psa 10 بالای ۲۳۰۰ درجه ی سانتی گراد است و از این ماده به شکل خالص برای کاربردهای ویژه مانند ساختن کوارتز در شیشه آلات آزمایشگاهی استفاده می شود برای کم کردن نطقه ذوب سیلیکا مواد دیگری مانند کربنات سدیم na2co3 به آن اضافه می شود برای افزودن این ماده نقطه ذوب سیلیکا به ۱۵۰۰ درجه سانتیگراد کاهش می یابد .
عبارت سودا soda در شیشه آلات آزمایشگاهی soda-lime به منبع کربنات کلسیم اشاره دارد که خاکستر سودا از گیاهان ویزه ای بدست می اید این ماده (سودا) سبب حل شدن شیشه در آب می شود که نامطلوب است .
برای برطرف شده این نقص از lime یا (اکسید کلسیم) حاصل از عمل آوری سنگ آهک استفاده می شود و به همین دلیل شیشه هیدروفوب است
شیشه حاصل از این روش حاوی ۷۰ تا ۷۴ درصد سیلیکا است که به آن شیشه سودا لایم soda-lime می گویند و در برخی موارد از اکسید منیزیم یلا اکسید آلومینیوم نیز برای افزایش پایداری شیمیایی شیشه سودا لایم استفاده می شود در شیشه معمولی از منبع کربنات کلسیم حاصل از معادن (ناخالصی بیشتری دارد) استفاده می شود
شیشه سودا لایم کیفیت بهتر و قیمت بیشتری نسبت به شیشه معمولی دارد با افزودن مواد دیگر می توان ویژگی های شیشه را تغییر داد با افزودن سرب شیشه ی سربی یا کریستال سربی ایجاد می شود که بسیار درخشنده است و دارای شاخص انکسار زیاد است و جلوه ی براق به وسیله ی ساخته شده از آن می دهد با افزود ن اکسید بورون می توان مقاومت گرمایی و ویژگی های الکتریکی شیشه (مانند پیرکس یا دوران) را افزایش داد با افزود نباریوم شاخص انکساری افزایش می یابد همچنین این ویژگی با افزودن اکسید توریوم افزایش و تجزیه نور کاهش می یابد از این نوع شیشه برای ساختن لنز های با کیفیت بالا استفاده می شود با توجه به رادیو اکتیو بودن آن امروزه به جای توریوم از اکسید لانتانیوم استفاده می شود با افزودن مقادیر زیاد آهن شیشه جاذب پرتو مادون قرمز می شود و در مواردی مانند فیلترهایی گرما کاربرد دارد در تهیه شیشه عینک های محافظ چشم (از پرتو ماورابنفش) از اکسید سریوم (IV) استفاده می شود با افزودن این ماده به شیشه امواج در دامنه ماورابنفش جذب شیشه خواهد شد .
برای کاهش ایجاد حباب در زمان تهیه شیشه موادی مانند سولفات سدیم ، کلرید سدیم یا اکسید آنتی مونی استفاده می شود
شیشه آلات آزمایشگاهی به ظروف شیشه ای و لوازمی در آزمایشگاه گفته می شود که برای انجام بسیاری از تست ها و آزمایشات از آنها بسته به شکل و کارکرد و جنس شان استفاده می شود
به طور کلی انواع مختلفی از نظر جنس در شیشه آلات آزمایشگاهی وجود دارند که تحمل دمایی از ۵۰ درجه تا ۷۰۰ درجه سانتی گراد را دارند که با اسامی مختلفی مانند شیشه پیرکس ، شیشه بروسیلیکات ، شیشه کوارتز ، شیشه سودا و … شناخته می شوند
شیشه آلات آزمایشگاهی همچنین از نظر ساختار و شکل ظاهری شنا تنوع گسترده ای دارند و بسته به عملکرد شان در شکل های مختلفی ساخته می شوند
از معرف ترین برند های تولید کننده شیشه آلات آزمایشگاهی با کیفیت بالا در جهان می توان به شرکت هایی مانند پیرکس انگلستان ، شات دوران آلمان ، تی جی آی آلمان ، ولاک انگلستان ، کوئیک فیت انگلستان و … اشاره کرد کرد
در بازار ایران شیشه آلات متنوعی از برندهای ایرانی تا برند های مذکور در بالا موجود می باشد که البته حجم زیادی از شیشه آلات تولید داخل یا ساخت چین و هند نیز با برندهای اروپایی مانند پیرکس و شات دوران اما با کیفیتی بسیار پایین تر موجودند
راه های متنوعی برای تست و آزمایش اصل بودن و تعیین درجه کیفیت شیشه آلات آزمایشگاهی وجود دارد مثلا در مورد شیشه آلات حجم سنجی مانند پیپت و بورت و استوانه مدرج و بالن ژوژه که دقت اندازه گیری مهم ترین شاخصه می باشد استفاده از یک آزمایش تعیین دقت می تواند به راحتی درجه اعتبار شیشه آلات مورد آزمایش را تعیین کند
در مورد شیشه آلات حرارتی مانند ارلن ، بشر ، بالن ته گرد و بالن ته صاف ، دکانتور ، قیف شیشه ای ، کندانسور و شیشه گازشور انجام تست حرارتی می تواند کیفیت محصول را نشان دهد که البته تست حرارتی به دو صورت تست تحمل شوک حرارتی (تغییر دمای ناگهانی حدود ۱۰۰ درجه) و یا تست تحمل دمایی (حداکثر دمایی که در ان شیشه ذوب نشده یا ترک نمی خورد) انجام می شود
در مورد شیشه آلات آزمایشگاهی روداژ دار مانند اتصالات شیشه ای که جزو تجهیزات آزمایشگاهی و کلیه ظروف سر سنباده ای تست قفل شدن کامل و صحیح روداژ های متناظر در یگدیگر انجام می شود
در برخی شیشه آلات هم تست خوردگی و مقاومت در برای اثرات مواد شیمیایی مانند مقاومت در برابر اسید و باز انجام می شود
- ارلن خلاء
نوعی از ارلن مایر می باشد که دارای خروجی جانبی و مقاومت بالا در برابر اسید و باز و فشار و حرارت می باشد که در ست های خلاء استفاده می شود
- قیف ساده
از شیشه آلات آزمایشگاهی اصلی و برای ریختن مایعات درون ظروف یا در ست های فیلتراسیون استفاده می شود که بصورت یک مخروط با انتهای لوله ای شکل و در سایزها و زوایای مختلف ساخته می شود
- قیف دکانتور
از شیشه آلات آزمایشگاهی اصلی و برای جداسازی مایعاتی که در هم حل نمی شود و دارای چگالی مختلف هستند مانند آب و روغن استفاده می شود و بصورت ظرفی مخروطی با شیر خروجی می باشد
- کندانسور شیشه ای
از شیشه آلات آزمایشگاهی اصلی و برای خنک کردن و میعان گاز به کار می رود که بصورت دو لوله دراز درون یکدیگر با خروجی جانبی می باشد
- ارلن مایر
ارلن مایر یکی از ظروف و شیشه آلات آزمایشگاهی پرکاربرد آزمایشگاه و به شکل مخروطی با گردن باریک مطابق شکل می باشد، از ارلن مایر برای نگهداری، مخلوط کردن محلول ها اندازه گیری مایعات و حرارت دادن محلول ها استفاده می شود.
ارلن را اغلب از جنس بوروسیلیکات ۳.۳ که به حرارت مقاوم است می سازند و میتواند تا دمای ۴۰۰ درجه سانتی گراد را تحمل کند و همین تحمل دمایی ارلن از نکات متمایز کننده ارلن مایر های با شیشه پیرکس اصلی و نمونه های مشابه تقلبی می باشد به طوری که نمونه های تقلبی تحمل دمایی بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ درجه دارند.
باریک بودن دهانه ارلن مانع تبخیر زیاد محلول خواهد بود. دهانه ارلن را نیز می توان در صورت لزوم با چوب پنبه بست و محکم کرد.
- بالن ته گرد
بالن ته گرد یکی از شیشه آلات آزمایشگاهی اصلی و از جنس شیشه بروسیلیکات ۳.۳ در آزمایشگاه ها میباشد که برای حرارت دادن به مایعات و عمل تقطیر به کار می رود.
مهمترین ویژگی بالن ته گرد (بالن تقطیر) گرد بودن ته آن است که منجر به پخش شدن شعله و حرارت در تمام نقاط بالن بصورت یکنواخت می گردد که موجب حرارت دهی مناسب به محلول درون بالن می شود و به همین علت بالن ته گرد از معدود شیشه آلات حرارتی می باشد که می تواند در تماس مستقیم با شعله قرار داشته باشد و دچار شکست نشود.
- بالن ژوژه
بالن ژوژه (بالن حجمی) یکی از شیشه آلات آزمایشگاهی حجم سنجی می باشد که که به شکل یک بالن با گردن باریک و بلند و از جنس شیشه بروسیلیکات ۳.۳ ساخته می شود و دارای یک خط نشانه بر روی گردنش است که نمایانگر حجم دقیق بالن می باشد.
از بالن ژوژه (بالن حجمی) برای محلول سازی دقیق، به حجم رساندن و رقیق سازی محلولها استفاده می شود.
- بالن کجدال
بالن کجدال یک نوع بالن ته گرد با گردن بسیار بلند و دهانه روداژدار است ( مطابق شکل ) که در روش کجدال به کار می رود روش کجلدال روشی در شیمی تجزیه برای اندازه گیری کمی نیتروژن موجود در مواد شیمیایی است که توسط یوهان کجلدال در سال ۱۸۸۳ کشف شد.
- بالن خلاء
بالن خلا یا بالن اشلنک ( بالن با لوله جانبی ) نوعی بالن شیشه ای از جنس بروسیلیکات ۳.۳ است که دارای یک لوله جانبی در گردن بالن می باشد و برای تقطیر مایعات، تهیه آب مقطر، آبگیری الکل( تهیه اتیلن ) و گازهای استیلن، هیدروژن، کلر، دی اکسیدگوگرد، دی اکسیدکربن و … به کار می رود.
- بشر
بشر (Beaker) یکی از ظروف و شیشه آلات آزمایشگاهی پرکاربرد آزمایشگاه است که به شکل استوانه ی شیشه ای مدرج با کف تخت و از جنس بروسیلیکات ۳.۳ می باشد که دارای یک لبه (spout) روی دهانه برای ریختن آسان تر مایعات است بشرها دارای حجم و دقت درجه بندی مشخص هستند و در دو نوع فرم بلند و فرم کوتاه ساخته می شوند.
- بورت
از شیشه آلات حجم سنجی و برای برداشت یا اضافه کردن حجم دقیق از مایع با دقت بالا استفاده می شود که بصورت یک لوله دراز مدرج با شیر خروجی می باشد
- پیپت
از شیشه آلات حجم سنجی و برای برداشت یا اضافه کردن حجم دقیق از مایع با دقتی کمتر از بورت می باشد که بصورت یک لوله دراز مدرج با دو سر باز و بدون شیر خروجی می باشد
- پیکنومتر
پیکنومتر یک ابزار آزمایشگاهی و از گروه شیشه آلات آزمایشگاهی شبیه بالن ژوژه با درب شیاردار شیشه ای می باشد که برای تعیین چگالی مایعات (دانسیته) به کار می رود.
حجم دقیق هر پیکنومتر روی بدنه آن درج شده است و در غیر این صورت نیز در دمایی مشخص با پر کردن پیکنومتر با آب مقطر (توسط پیپت) و با توجه به چگالی آب و نیز اندازه گیری جرم دقیق آب از تفاوت جرم پیکنومتر خالی و پر از آب می توان حجم دقیق پیکنومتر را تعیین کرد و در ادامه می توان با در اختیار داشتن جحم پیکنومتر و تفاوت جرم پیکنومتر پر و خالی از یک محلول خاص ، چگالی آن محلول را بدست آورد.
- مزور یا استوانه مدرج
یکی از شیشه آلات آزمایشگاهی حجم سنجی می باشد که بصورت یک استوانه مدرج با پایه برای اندازه گیری حجم محلول ها با دقت بالا به کار می رود
لینک منبع و پست :
رپورتاژ: تجهیزات و شیشه آلات آزمایشگاهیhttp://www.healthmag.ir/advertorial/parsalab/
درمان خانگی ریزش مو